Door Michelle Scholman | 7-2-2018
Herken jij het ook, van die drukke periodes met veel stress en weinig slaap? Hierover wordt vaak luchtig gedaan, 'Stress hoort erbij en in het weekend slaap ik wel genoeg'. Maar is dit ook zo onschuldig als het lijkt of heeft het wel degelijk invloed op jouw gezondheid?
Nachtrust
Een volwassen persoon heeft per nacht gemiddeld 8 uur slaap nodig. Dit is een gemiddelde en dus per persoon verschillend. Het is afhankelijk van je leeftijd en dagelijkse activiteit hoeveel slaap je echt nodig hebt. Het gemiddelde is wel een goede leidraad om hierbij aan te houden.
Bij iedereen komt het wel eens voor dat deze slaapuren niet gehaald worden. Dit kan verschillende oorzaken hebben als te laat naar bed gaan, werken in onregelmatige diensten, een verstoorde nachtrust, slaapproblemen. Maar wat gebeurt er de volgende dag?
Uit onderzoek blijkt dat een te korte nachtrust er vaak voor zorgt dat personen meer gaan eten, grotere porties kiezen en meer honger hebben 1. Afhankelijk van de mate van activiteit kan dit ook invloed hebben op het gewicht. Zeker bij chronisch slaaptekort zijn de effecten hiervan groot op jouw gezondheid.
Stress
Hoe zit dat dan met stress? Bij stresssituaties neemt het hormoon cortisol toe in het bloed. In acute situaties als een tentamen of rennen voor de bus is dit geen probleem. Langdurige stress kan echter wel een probleem veroorzaken. Cortisol zet de vetcellen rond de buik aan tot groeien en delen. Tegelijkertijd laat het spieren slinken. Chronische stress is dus weldegelijk dikmakend.
Naast deze fysiologische reactie heeft stress ook een invloed op het brein. Het stresshormoon zorgt voor een sterke drang naar calorierijk eten, vet of zoet dus. Ook wel bekend als stresseten. Aangezien er sterke aanwijzingen zijn dat overgewicht op zijn beurt weer zorgt voor meer cortisol is hier sprake van een vicieuze cirkel. 2
Stress kan er ook voor zorgen dat het volgen van een dieet moeilijker vol te houden is. Stresseten kan een negatieve invloed hebben op het afvallen omdat het een compensatiemechanisme is. Het eten is een positieve beloning waardoor er sprake is van een emotioneel balans. Wanneer dit wegvalt door het volgen van een dieet kan er een negatieve energie worden ervaren. Hierdoor wordt volhouden van het dieet bijna onmogelijk. 3
Slaapproblemen en stress hebben, naast een negatieve invloed op eetgedrag en gewicht, nog veel meer negatieve effecten op de gezondheid. Des te belangrijker om hier bewust mee om te gaan. Herken jij jezelf in dit verhaal? Wacht dan niet en kom in actie. Ga bij jezelf na waar jij van tot rust komt. Denk hierbij aan ontspanningsoefeningen (bv. yoga), het lezen van een boek, het maken van een wandeling, het nemen van een warm bad of een bezoek aan de sportschool. Plan voor jezelf momenten in waarop jij niks ander gaat doen dan lekker ontspannen. Heb jij ook last van slaapproblemen? Plan dan deze ontspanningsmomenten in voor het slapen gaan. Zo kom je helemaal tot rust en makkelijker in slaap. Probeer de tv, de computer/laptop en je telefoon te vermijden aangezien dit juist kan zorgen voor een verstoring van het nachtritme.
Kan jij hulp gebruiken met gewichtsverlies? Neem dan contact op met mij!
Bronnen
- A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials of the impact of sleep duration on adiposity and components of energy balance. Geraadpleegd op 7-2-2018.
- Ook stress zie je terug op de weegschaal. Geraadpleegd op 7-2-2018.
- Govers, E. (2012). Richtlijn 9: Overgewicht en obesitas. Dieetbehandelingsrichtlijnen. Rotterdam: 2010 Uitgevers.